We zeggen dat we willen leven in een democratie. Een voordeel daarvan is dat zeggenschap voor niemand onbereikbaar is. Een nadeel daarvan is dat voldoende populariteit populaire personen beschermt tegen de gevolgen van hun handelen.
We zeggen dat we in een kleine maatschappij leven, en dat corruptie daarom bijna niet aan te pakken is. Maar in diezelfde kleine maatschappij was er ooit een tijd dat, als je kleinzoon drugs verkocht, hij zijn Mercedes op de hoek moest parkeren en zijn zus naar buiten sloop om een bakje eten te brengen als oma jarig was — want hij was er niet welkom.
Boodschap
We lijken alleen bereid de boodschap aan te horen als de boodschapper ons bevalt. We vallen ervoor wanneer men een verkozen assembleelid het zwijgen op wil leggen, wanneer hij de pijnpunten van een grote brand bespreekbaar maakt, vanwege verdenkingen over zijn handelen tien jaar geleden.
We leggen een populaire influencer het zwijgen op, vanwege wie men roept dat zijn vrienden zijn, als hij aangeeft dat hij meer verwacht van een opkomend politicus die verandering predikt, maar openlijk toegeeft dat aan de basis van diens haastig vergaarde rijkdom misleiding ligt.
Er was ooit zoiets als schaamte. Achter ieder groot fortuin schuilt een grote hypocrisie. Maar in een dronken bui fluisterde je je geheimen misschien toe aan een vertrouweling, een familielid of een beste vriend. Je klopte jezelf niet op de borst in een nationaal interview om een punt te maken over vooroordelen en financiering van ondernemerschap.
Surinaamse social-media publiek
De perfecte boodschapper zal nooit voldoen aan de veranderende voorkeuren van het veeleisende Surinaamse social-media publiek. Iets aan het hokje waarin men je wil plaatsen, komt altijd met een muilkorf. Maar fout is fout. De overtreder hoort niet te ontsnappen aan verantwoordelijkheid omdat de klokkenluider een geschiedenis heeft die ons als publiek niet bevalt. De buurman die wakker is en de dief betrapt, moet om hulp kunnen roepen — wat ook de tekortkomingen van die buurman mogen zijn. Anders draagt men ons huis leeg voordat we de kans krijgen om te wachten op de perfecte persoon die in volmaakte vorm om hulp mag roepen.
Dit alles aan de hand van populisme en populariteit, en onze weigering om voorbij onze gevoelens te kijken naar de principes die ten grondslag liggen aan wie we zijn, waar we zijn, en hoeveel meer erin zit als we bereid zijn van tijd tot tijd de spiegel op te pakken.
We besteden uren van onze tijd aan het kijken naar en speculeren over hoe miljonairs ergens in Spanje tegen een bal aan trappen, en voelen een verwrongen verwantschap met de uitkomst. Maar het doordenken van vraagstukken die complex en genuanceerd zijn, maar de toekomst van onze kinderen zullen bepalen, is te veel gevraagd.
Een gemeenschap die gereed is voor groei, bereikt een fase waarin men bereid is om de harde vragen te stellen. Een fase waarin ook degenen die fouten hebben gemaakt aan het woord mogen komen. Een fase waarin het inzicht dat iemand heeft, op inhoud wordt overwogen — nog voordat men elkaar het zwijgen oplegt. Een fase waarin je menselijk handelen en je menselijk falen niet hetgeen is waar we hals reikend naar uitkijken, maar waarin de diepgang van je onderzoek, de bewijsmiddelen die je kan aandragen, en de inventiviteit van je oplossingsmodellen welkom zijn. Waar niet jij, maar jouw huiswerk wordt overwogen. Waar geen koskosi, maar tegenargumenten worden ingebracht wanneer je een volwassen gesprek opstart.
Puzzelstukje
Ingevingen, inceptie, de basis van een idee, komen niet (alleen) tot heilige wezens die ergens wierook aan een altaar branden. Veldwerk, ervaring, de edehati van iets wat je blijvend dwarszit, de opmerkzaamheid en het rondshoppen van een concept zorgen voor doorbraak. Door de stem weg te nemen van wie ons niet bevalt, benadelen we niet die persoon alleen, maar ook onszelf. Omdat de distributie van zowel talent als van het puzzelstukje dat ons in staat kan stellen vooruitgang te brengen, weinig te maken heeft met wie je mag of wie je niet mag. Wie populair is en wie minder populair. Maar plaatsvindt aan de hand van inspanning, doordenken en door communiceren.
Lees Martin Luther King Jr.’s Letter from Birmingham Jail, 2Pac’s bundel The Rose That Grew from Concrete, Viktor Frankl’s Man’s Search for Meaning, of luister naar wat Tory Lanez of Vybz Kartel achter tralies hebben kunnen produceren. Kijk naar wat Mandela tijdens decennia van gevangenschap heeft weten voor te bereiden, beïnvloeden en uiteindelijk teweegbrengen.
Buitensluiten
Buitensluiten en zwijgzaam maken is per definitie een verlies voor de maatschappij als geheel. Wandaden en misdrijven verdienen consequenties, maar zelfs als die consequenties leiden tot een verlies aan bewegingsvrijheid, ontnemen we niemand de vrijheid van gedachte of het recht van spreken. Democratie komt met ongemak, onbegrip, en met het met elkaar van tijd tot tijd oneens zijn. Geef in dat geval jouw weerwoord. Graaf dieper, maar strooi anderen geen zand in de ogen. Anders halen we steeds minder uit onze democratie.
Mr. Antoon Karg Advocaat
Dit stuk is eerder verschenen op de Faceboog pagina van Antoon.
