‘Na een beroerte lag mijn vader in een van de betere zorgcentra in Paramaribo, maar zowel de medicijnen als de pampers moesten we als familie zelf kopen en afgeven’. Aan het woord is Chantal, een 40 jarige Amsterdamse van Surinaamse afkomst. ‘Het personeel wil wel, maar heeft simpelweg de middelen niet om het werk naar behoren te doen. We hebben mijn pa zo gauw als het kon naar Nederland gehaald voor verdere behandeling’. Chantal’s verhaal is geen uitzondering maar eerder exemplarisch.
Het is geen geheim dat de gezondheidszorg in Suriname onder druk staat. Structurele problemen zoals onder-financiering, een tekort aan medische professionals en gebrekkige infrastructuur zorgen voor grote uitdagingen.
Huidige situatie
De gezondheidszorg in Suriname wordt gekenmerkt door een combinatie van publieke en private zorginstellingen. Het Ministerie van Volksgezondheid is verantwoordelijk voor het nationale beleid, terwijl ziekenhuizen, poliklinieken en apotheken grotendeels zelfstandig opereren. De grootste ziekenhuizen, zoals het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP) en het Sint Vincentius Ziekenhuis, kampen met personeelstekorten en financiële problemen.
Volgens recente rapporten zijn er aanzienlijke tekorten aan medicijnen en medische apparatuur. Dit wordt deels veroorzaakt door de economische crisis en wisselkoersproblemen, waardoor import van essentiële middelen bemoeilijkt wordt. Daarnaast hebben veel zorginstellingen te maken met achterstallige betalingen door de overheid en zorgverzekeraars, wat hun operationele capaciteit verder beperkt.
Gebrek aan medisch personeel
Een van de grootste uitdagingen is het tekort aan artsen en gespecialiseerd verpleegkundig personeel. Veel Surinaamse zorgprofessionals vertrekken naar Nederland of andere landen vanwege betere arbeidsvoorwaarden en carrièremogelijkheden. Hierdoor blijft Suriname achter met een tekort aan deskundigheid, wat de kwaliteit van de zorg negatief beïnvloedt.
Daarnaast is de medische opleiding in Suriname onderhevig aan beperkingen. Hoewel de Anton de Kom Universiteit van Suriname artsen opleidt, is de uitstroom ontoereikend om de tekorten aan te vullen. Bovendien ontbreekt het aan gespecialiseerde opleidingen, waardoor complexe behandelingen vaak in het buitenland moeten worden uitgevoerd.
Regionale ongelijkheid
In Paramaribo is de zorg toegankelijker dan in het binnenland, waar veel gemeenschappen afhankelijk zijn van kleine poliklinieken met beperkte middelen. Patiënten in het binnenland moeten vaak lange afstanden afleggen om specialistische zorg te krijgen. De beperkte infrastructuur en het gebrek aan transportmogelijkheden maken dit extra moeilijk, vooral in noodgevallen.
Daarnaast zijn medische evacuaties per vliegtuig of boot kostbaar en logistiek complex. Dit leidt ertoe dat veel mensen in afgelegen gebieden verstoken blijven van adequate zorg, met als gevolg een hogere sterfte aan behandelbare aandoeningen.
Kansen en verbeteringen
Ondanks de uitdagingen zijn er ook mogelijkheden om de zorgsector te verbeteren. Een van de belangrijkste kansen ligt in digitalisering en e-health. Telemedicine, waarbij patiënten via digitale middelen medisch advies krijgen, kan een oplossing bieden voor de grote afstanden in Suriname. Dit wordt al kleinschalig toegepast, maar verdere uitbreiding kan een revolutie betekenen voor de zorg in afgelegen gebieden.
Daarnaast is internationale samenwerking essentieel. Samenwerkingen met Nederlandse en Caribische ziekenhuizen kunnen helpen om kennisuitwisseling en capaciteitsopbouw te stimuleren. Ook financiële steun van internationale organisaties zoals de Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (PAHO) kan bijdragen aan infrastructuurverbeteringen en medische training.
Verder kan een herziening van het zorgverzekeringssysteem bijdragen aan meer stabiliteit in de sector. Een efficiënter betalingssysteem en betere controle op zorguitgaven zijn noodzakelijk om ziekenhuizen en poliklinieken minder afhankelijk te maken van onregelmatige betalingen door de overheid.
De gezondheidszorg in Suriname verkeert in een moeilijke positie door financiële tekorten, een gebrek aan medische professionals en grote regionale verschillen in toegankelijkheid. Tegelijkertijd biedt de sector kansen voor verbetering, vooral door digitalisering, internationale samenwerking en structurele hervormingen. Met de juiste beleidsmaatregelen en investeringen kan Suriname een stap zetten naar een duurzamer en inclusiever zorgsysteem.
Politiek
Wie de verkiezingen van 25 mei a.s. ook mag winnen, doet er goed aan van de gezondheidszorg in Suriname een prioriteit te maken. Het land heeft immers krachten van buiten af nodig in de opbouw van ontwikkelingsland naar welvarende natie. Maar niemand, zal de gezondheid van zichzelf of familie in gevaar brengen als er gedoe is met apparatuur, artsen en medicijnen.
Chantal’s vader is op het moment van het schrijven van dit artikel aan het revalideren in het Eduard Douwes Dekkerhuis in Amsterdam Noord. Hij roept iedere dag dat hij terug wil naar zijn geliefd Suriname.
(Noot van de redactie: Chantal is uit privacy redenen een gefingeerde naam. De haar echte naam is bekend bij de redactie.)
One Comment